Rešenje problema erozivnog sagorevanja u malom raketnom motoru

 

Nikola Gligorijević,

Mohammed Amine Boulahlib,

Saša Živković,

Sredoje Subotić,

Stevan Kozomara,

Momčilo Nikolić

 

Tokom projektovanja i razvoja jednog raketnog motora sa čvrstim gorivom došlo je do pojave vrlo izraženog neregularnog sagorevanja u području visokih temperatura. Cilindrično pogonsko punjenje je inhibirano spolјa i projektovano da gori u kanalu i sa čeonih površina, tako da ostvari približno neutralni režim rada. Odabrano je gorivo sa plato sagorevanjem, radni pritisak motora u području platoa i pogonsko punjenje jednostavnog oblika. Na žalost, kao posledica posebnih uslova strujanja gasova u kanalu punjenja, kroz koji prolazi i centralna cev, kao i usled visoke temperaturske osetlјivosti goriva, došlo je do povećane turbulencije i pojave vrlo jakog erozivnog sagorevanja na visokim temperaturama (+50^oC). U ovim uslovima sagorevanje izlazi iz režima platoa i eksponent pritiska naglo raste. Problem je rešen bez promene sastava goriva. Visoki odnos površine sagorevanja i grla mlaznika je smanjen ispod vrednosti koja je kritična za pojavu erozivnog sagorevanja, bez značajnih promena karakteristika motora. Promenjene su geometrije punjenja i mlaznika. Uprkos ograničenim mogućnostima promene geometrije, pronađeno je neobično rešenje, otvaranjem dela inhibitora na spolјnjoj površini pogonskog punjenja.

 

Klјučne reči: čvrsto raketno gorivo, dvobazno raketno gorivo, pogonsko punjenje, erozivno sagorevanje, površinsko sagorevanje, koeficijent pritiska, potisak