MONOGRAFSKA SERIJA
PODACI O NAORUŽANјU
-FAKTOGRAFSKE SVESKE-
ISSN 1820-3426 |
||||||
sveska 139 - godina 2003 - volmen 26 |
naslovna >> sveska 139 |
|||||
VOĐENE RAKETE VAZDUH-ZEMLJA -
Drugo izdanje -
mitar
konjević
S R E D S T V A
|
U V O D Pregled faktografskih podataka o vođenim raketama vazduh-zemlja objavljen je prvi put 1977. god. U drugom dopunjenom izdanju objavljenom 1980. god. u Pregled su uvršteni i dostupni podaci o vođenim avio bombama. U dve dopune Pregleda, prva br. 101 objavljena 1989. god. i druga br. 123 objavljena 1999. god. dati su delimični podaci o novim sredstvima iz ove oblasti koji obuhvataju vođene rakete vazduh-zemlja i vođene bombe. Objavljivanjem publikacije pod nazivom. “Vođene bombe” br. 131 u 2001. god. uz konstataciju da je u periodu od pojave prvog izdanja Pregleda “Vođenje rakete vazduh-zemlja” 1977. god. i dopuna pregleda objavljenih 1980, 1989. i 1999. god. sa podacima za neka do tada neobrađena sredstva iz oblasti vođenih raketa vazduh-zemlja pojavilo se dosta pisanog materijala sa tačnijim i detaljnijim podacima o postojećim i novim raketnim sistemima vazduh-zemlja i nastala je potreba da se objavi drugi inovirani kompletniji pregled – publikacija “Vođene rakete vazduh-zemlja”. Veliki napredak u razvoju skoro svih naučno tehničkih i tehnoloških oblasti uslovio je veoma brz razvoj ratnog vazduhoplovstva i sistema vazduhoplovnog naoružanja, a samim tim i sistema raketa vazduh-zemlja kao njegovog sastavnog dela. U poslednjoj deceniji prošlog veka došlo je do znatnog poboljšanja karakteristika postojećih raketnih sistema vazduh-zemlja, uvođenjem boljih, modernijih, pouzdanijih i jeftinijih rešenja u oblasti elektronike, novih konstrukcionih materijala, a posebno u oblasti vezanoj za poboljšanje karakteristika sistema vođenja, koje se ogledaju u primeni u uslovima smanjene vidljivosti, pojačanog elektronskog ometanja uz korišćenje najnovijih dostignuća iz oblasti inercionog navigacionog sistema – INS, sistema globalnog pozicioniranja – GPS, sistema za praćenje konture terena – TERCOM i dr. Korišćenjem novih dostignuća iz oblasti raketnog pogona, novih-kombinovanih sistema vođenja, efikasnijih bojevih glava uslovilo je da su dobijeni raketni sistemi velikog dometa, velike preciznosti i efikasnosti na cilju uz relativno prihvatljivu cenu izrade. Koristeći raspoložive podatke urađeno je ovo izdanje Pregleda u kojem je obrađen najveći broj navedenih sistema vođenih raketa vazduh-zemlja koji se nalaze u operativnoj upotrebi ili u fazi razvoja. Pod vođenim raketama datim u ovom Pregledu podrazumevaju se sve rakete koje se lansiraju (odbacuju) sa vazduhoplova na ciljeve koji se nalaze na kopnu ili vodi i posle lansiranja su na putanji vođene do cilja nekim od sistema vođenja i/ili njihovom kombinacijom. U sklopu ovog Pregleda dati su podaci o vazduhoplovnim ubojnim sredstvima (AGM-123 i AGM-130) koji se mogu svrstati i u raketizirane vođene bombe i podaci za vazduhoplovno ubojno sredstvo sa oznakom JSOW-154 koje se još svrstava u univerzalno oružje za dejstva sa distance. Tabelarni pregled vođenih raketa vazduh-zemlja obuhvata najveći broj do sada proizvedenih i razvijenih sistema vođenih raketa koji su dati sa osnovnim karakteristikama i koji su poređani po zemljama proizvođačima. Skoro svi navedeni podaci o vođenim raketama vazduh-zemlja bazirani su na podacima iz otvorene literature date na kraju Pregleda i kao takve ih treba prihvatiti.
|